เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ที่ผ่านมา ทีมกระบวนกรจากตำบลสะกอม อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา ประกอบด้วย นางตีเร๊าะ โต๊ะหวัง นางยุพา เส็มแล๊ะ และนางมารีเย๊าะ เอียดหวัง ร่วมกับทีมกระบวนกรจากอำเภอเทพา จังหวัดสงขลา คือ นางอุมาพร ซะหีมซา และนางอารีญา เสะยามา ได้จัดกิจกรรม “รู้เขา รู้เรา วัยเก๋าเท่าทันสื่อ” ณ ศาลาประชาคม หมู่ 4 ตำบลสะกอม
นางยุพา เส็มแล๊ะ หนึ่งในทีมวิทยากรของกิจกรรม กล่าวถึงประสบการณ์การเป็นวิทยากรกระบวนการในครั้งนี้ว่า เธอได้ศึกษาคู่มือและทบทวนความรู้ที่ได้รับจากทีมอาจารย์คณะวิทยาการสื่อสารมาก่อนหน้านี้ และยังค้นหาวิธีการดำเนินงานของวิทยากรกระบวนการจาก YouTube เพื่อนำมาปรับใช้ให้เหมาะสมกับกลุ่มผู้สูงอายุ โดยในกิจกรรมมีการนำเสนอเนื้อหาในรูปแบบถาม-ตอบ เช่น การตรวจสอบเว็บไซต์ที่อาจหลอกลวงจากมิจฉาชีพ หรือวิธีตรวจสอบการซื้อขายออนไลน์
นางยุพา ยังได้เน้นย้ำถึง “คาถาหยุด คิด ถาม ทำ” เพื่อช่วยในการตรวจสอบข่าวปลอมว่าทุกคนจะต้องหยุดก่อน ตามด้วยการคิดว่าจริงหนือหลอก เราต้องวิเคราะห์ก่อนว่าอันนี้จริงหรือเปล่า และหลังจากนั้นเราก็ต้องสอบถามผู้ที่รู้ แล้วเราค่อยค้นหาดูหรือสอบถามจากคนที่น่าจะมีความรู้ เช่น คนในครอบครัว เป็นต้น
ด้านนางสะบีเดาะ ชายหัด ผู้เข้าร่วมกิจกรรม เล่าว่า ได้รับความรู้เกี่ยวกับเว็บการพนัน แชร์ลูกโซ่ และปัญหาการสั่งซื้อสินค้าไม่ตรงปก ซึ่งตนก็เคยมีประสบการณ์สั่งซื้อสินค้าแล้วได้ของไม่ตรงปก หรือบางครั้งได้รับพัสดุทั้งที่ไม่ได้สั่งซื้อ ตนอยากนำความรู้เรื่องเว็บการพนันออนไลน์ที่ได้เรียนรู้ไปสื่อสารกับลูกหลานในชุมชน เพื่อเป็นภูมิคุ้มกันให้พวกเขาไม่ตกเป็นเหยื่อได้ง่าย
“ในเรื่องการสั่งเสื้อผ้า เราได้ไม่ตรงปก บางครั้งสั่งทุเรียนไปก็ไม่ได้ บางอย่างเราไม่ได้สั่ง แต่มีพัสดุมาถึงบ้าน แต่มันดีที่ว่าลูกหลานในชุมชนของเราเป็นขนส่ง เขาก็จะช่วยสื่อสารว่าเมื่อของถึงแล้วเราสั่งจริงหรือไม่ ถ้าเราไม่ได้สั่งเขาก็จะตีกลับ บางครั้งเขาก็ให้เราแกะและถ้าไม่ตรงปกเขาก็จะตีกลับไปให้เรา” นางสะบีเดาะกล่าวและยังขอบคุณทีมงานที่จัดโครงการนี้ขึ้นมา เพราะทำให้คนในชุมชนกล้าที่จะพูดคุยเกี่ยวกับประสบการณ์ถูกหลอก และสามารถร่วมกันตรวจสอบข้อมูลข่าวสารได้ง่ายขึ้นผ่านกลุ่มสื่อสารที่จัดตั้งขึ้น
ด้านนางกสุมา หมิเหร็น ผู้เข้าร่วมอบรมอีกท่านกล่าวว่า เธอได้รับความรู้มากมายเกี่ยวกับกลโกงของมิจฉาชีพและแชร์ลูกโซ่ รวมถึงสื่อออนไลน์ต่าง ๆ และได้เรียนรู้ที่จะ “หยุดคิดก่อน” เมื่อได้รับข่าวสารจากโซเชียล โดยเธอเองก็เคยถูกหลอกจากการพยายามกู้เงินผ่านแอปพลิเคชันที่ปลอมแปลงเป็นธนาคาร ทำให้ต้องเสียเงินไป 9,000 บาท
ทั้งนี้ทีมกระบวนกรดังกล่าวได้ผ่านการอบรมเชิงปฏิบัติการ “Training of Trainer for Elderly MIDL” เมื่อเดือนพฤษภาคม 2568 ที่ผ่านมา เป็นกิจกรรมที่มุ่งหวังให้ผู้ผ่านการอบรมได้นำความรู้และทักษะเกี่ยวกับการรู้เท่าทันสื่อ ข้อมูลข่าวสาร และดิจิทัลไปจัดกระบวนการเรียนรู้ในพื้นที่ของตนเองต่อไปนี้ มีวิทยากรกระบวนการครอบคลุมพื้นที่ 5 จังหวัดภาคใต้ตอนล่าง จำนวน 30 คน ดำเนินการโดยโครงการการเสริมสร้างความร่วมมือเพื่อยกระดับการรู้เท่าทันสื่อ เฝ้าระวังสื่อ และสร้างสรรค์สื่อของประชาชนจังหวัดภาคใต้ตอนล่าง (คนใต้เท่าทันสื่อ) คณะวิทยาการสื่อสาร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี สนับสนุนโดยกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์
